افزایش سهم تجارت گازی ایران در منطقه: جواد اوجی بعدازظهر روز سه‌شنبه (نهم خردادماه) در حاشیه دیدار خود با باتیر آمانوف، رئیس کنسرسیوم دولتی ترکمن‌گاز در جمع خبرنگاران بیان کرد: به‌زودی قرارداد واردات گاز ایران از ترکمنستان امضا می‌شود که بر اساس آن ایران از همین ماه (خرداد) واردات گاز را آغاز می‌کند. ترکمنستان چهارمین کشور دارنده منابع گازی جهان است و ایران هم ظرفیت دریافت روزانه ۴۰ تا ۵۰ میلیون مترمکعب گاز را به‌منظور واردات و انتقال در مرزهای خود دارد، از این رو بنا داریم سهم تجارت گازی (سوآپ، ترانزیت، خرید و فروش) خود در منطقه را افزایش دهیم. او همچنین افزود: هم‌اکنون اصل بدهی یک میلیارد و ۶۵۰ میلیون دلاری ایران به ترکمنستان بابت واردات گاز از سوی دولت سیزدهم با مشارکت بانک مرکزی ایران به‌صورت کامل پرداخت شد.
رئیس مؤسسه مطالعات بین‌المللی انرژی با اشاره به تضعیف موقعیت‌های صادراتی برای گاز ترکمنستان گفت: مطمئن‌ترین بازار برای ترکمنستان، جمهوری اسلامی ایران است و ترکمن‌ها نیازمند بازار ایران هستند.
محمدصادق جوکار درباره الزام‌های فنی، ژئوپولتیک و اقتصادی گسترش همکاری‌های گازی ایران و ترکمنستان با توجه به تحولاتی که در منطقه رخ داده است به خبرنگار شانا گفت: جمهوری اسلامی ایران نخستین کشوری بود که در سال ۱۹۹۷ میلادی برای ترکمنستان گشایش ژئوپولتیکی صادرات گاز به‌منظور کاهش وابستگی به مسیرهای خط انتقالی اتحاد جماهیر شوروی سابق ایجاد کرد.
وی تأکید کرد: ترکمنستان با توجه به تحولاتی که در عرصه بین‌المللی و منطقه‌ای اتفاق افتاده است به این نتیجه رسیده که مطمئن‌ترین بازار در دسترس این کشور، جمهوری اسلامی ایران است.
رئیس مؤسسه مطالعات بین‌المللی انرژی درباره این تحولات ادامه داد: بازار سنتی ترکمنستان به سمت روسیه است که در سال ۲۰۱۹ قراردادی هم به مقدار ۵.۵ میلیارد مترمکعب تا سال ۲۰۲۴ با گازپروم امضا کرد اما از آنجاکه روس‌ها بازارشان را به‌دلیل تحولات اوکراین در اروپا از دست داده‌اند و به نظر نمی‌رسد که به‌زودی و یا در آینده قابل پیش‌بینی این بازار احیا شود، هم‌اکنون خود روس‌ها با مازاد ظرفیت صادرات گاز روبه‌رو شده‌اند و به‌طور طبیعی گازپروم گاز ترکمنستان را هم جذب نخواهد کرد.
جوکار تصریح کرد: از سوی دیگر، ترکمنستان پس از ایران به چین گرایش داشت و قرارداد برای صادرات سالانه ۴۰ میلیارد مترمکعب گاز به‌وسیله مجموعه‌ای از خطوط آسیای مرکزی با چین امضا کرد اما با توجه به تمرکز چینی‌ها بر واردات ال‌ان‌جی، توسعه گازهای شیل و طرح‌های توسعه‌ای در داخل ممکن است این وضع محدودیت‌هایی برای گاز ترکمنستان و کل گاز کشورهای آسیایی ایجاد کند. ضمن اینکه چینی‌ها افزون‌بر سرمایه‌گذاری برای احداث خط لوله طولانی، هزینه زیرساخت و خدمات نیز پرداخت می‌کنند.
وی با بیان اینکه بازار جنوب ترکمنستان هم با توجه به تحولات افغانستان، در آینده کوتاه‌مدت چشم‌انداز مناسبی ندارد، افزود: موضوع امنیت در افغانستان و منطقی بودن سرمایه‌گذاری و احداث خط لوله در محیطی که توسعه زیرساختی نیز ندارد از چالش‌های این بازار است. به‌ویژه اینکه به خط لوله تاپی نیز چندان امیدوار نیستند.
رئیس مؤسسه مطالعات بین‌المللی انرژی، بزرگترین چالش ترکمنستان به‌منظور حضور در بازار اروپا را رژیم حقوقی دریای خزر دانست که مانع احداث خط لوله ترنس کاسپین می‌شود و گفت: افزون بر این، به نظر می‌رسد با توجه به قیمت گاز، چشم‌انداز گاز، پرداخت‌های ترانزیتی، همچنین ابهام چشم‌انداز گاز در اروپا پس از بحران اوکراین و تمرکز اروپا بر ال‌ان‌جی، اروپایی‌ها هم رغبت اولیه برای اجرای این خط لوله طولانی را ندارند. هرچند که برای ترکمن‌ها نیز با توجه به قیمت‌های گاز جذابیت اقتصادی نخواهد داشت.